Risico's plaatsen ziekenhuizen voor dilemma

Op 17 februari had de Healthcare Tender Day plaats, een symposium gewijd aan overheidsopdrachten in de gezondheidszorg. Eén sessie ging in op de nieuwe risicotrends in de ziekenhuiswereld en de reacties van de verzekeraars daarop. Olga Apaligan, medical risk manager bij AMMA, en Fréderic Boudart, key account manager bij AMMA, belichtten de nieuwe trends inzake wettelijke aansprakelijkheid waarmee verzekeraars rekening houden. Het gaat bijvoorbeeld om Belgische artsen die in het buitenland werken maar ook over de internationalisering van de zorg via telegeneeskunde. Andere thema's: toename van het aantal ziekenhuisinfecties, stijging van de schadevergoedingen, toename van cybercrimi- naliteit, GDPR-problemen, oprichting van ziekenhuisnetwerken, toename van het aantal gevallen van burn-out, toename van de agressie op personeel en artsen, toename van het aantal diefstallen, enzovoort. In zijn presentatie schetste Fréderic Boudart de antwoorden die ziekenhuizen op deze nieuwe evoluties kunnen geven. Wat cybercriminaliteit bijvoorbeeld betreft kunnen cyberaanvallen vele vormen aannemen. Het kan gaan over de beschadiging van computersystemen, hacking of computervirussen, beschadiging van professionele gegevens op hard- of software, gegevensbeschadiging en manipulatie van data die onbruikbaar worden. Het ziekenhuis kan zich verzekeren tegen de kosten van herstel van bedrijfsgegevens en vergoeding van schade aan derden, zoals imagoschade en schending van de privacy. Volgens Fréderic Boudart zijn verzekeraars terughoudend om cybercriminaliteit in ziekenhuizen te dekken. De premies voor ziekenhuizen zijn hoger dan die voor andere sectoren terwijl de IT-vereisten en veiligheidsmaatregelen hoog zijn. De franchise voor dit soort risico's wordt steeds hoger: tot 50% van het verzekerde kapitaal. Bovendien zal de organisatie van lokale en regionale netwerken de middelen bundelen, wat gevolgen heeft voor de bestrijding van cybercriminaliteit. Eric Christiaens, algemeen directeur van AZ Vesalius in Tongeren, wijst erop dat het IT-budget in zijn ziekenhuis op tien jaar tijd verdubbelde. Het steeg van 2,5% à 3% van de algemene kosten tot 4,5% à 5%. "De overheidsfinanciering is echter niet aangepast aan deze stijging. Dit is echt een zorg wat de veiligheid betreft. Als middelgroot ziekenhuis hebben we alle 24 uur te maken met tienduizenden aanvallen. Gelukkig worden ze door onze IT-teams opgespoord. Het gaat hier niet om Russische of Chinese aanvallen, maar om hacks van studenten die blindelings bedrijven aanvallen." " A banker is someone who gives you an umbrella when the sun is shining, but wants it back when it starts raining", dixit Eric Christiaens tijdens zijn presentatie. Volgens hem kan dit citaat ook opgaan voor verzekeringsmaatschappijen. Hij somde de vele types verzekeringen op die ziekenhuizen moeten afsluiten: arbeidsongevallen, brand, rollend materieel, ziekenhuisverzekering, cyberveiligheid en - meer specifiek - medische procedures, vertrouwelijke gegevensverwerking, artsenverzekering, en zo meer. Christiaens wees ook op de vier belangrijkste verplichtingen van ziekenhuizen: beschikken over voldoende bekwaam personeel, over adequate infrastructuur en uitrusting, het garanderen van de veiligheid en het aanbieden van kwaliteitsvolle voeding. Daarbij proberen ziekenhuizen hun risico's te beperken door middel van accreditatieprocedures, auditcomités en risicobeheertechnieken. Eric Christiaens wijst nog op een andere tendens, met name de wil van de verzekeringsmaatschappijen - vooral de winstgevende - om hun bedrijfsresultaten veilig te stellen. Zij stellen de patiënt aansprakelijk door duurdere contracten op te leggen, ze op te zeggen of door te weigeren bepaalde risico's te verzekeren. "De toekomst ziet er voor ons een beetje somber uit", aldus de algemeen directeur van AZ Vesalius. "De verzekeraars vertellen ons hoezeer zij er financieel onder lijden en adviseren ons niet langer verzekeringen af te sluiten... maar risico's te mijden. Als ik dit transponeer naar de geneeskunde, is het alsof ik tegen de patiënt zeg: ik opereer u niet aan uw knie, u had maar niet moeten fietsen, dan was u niet gevallen. Dit is moeilijk te aanvaarden. Ik verwacht van verzekeraars dat zij ziekenhuismanagers duidelijk maken hoe zij zichzelf opnieuw zullen uitvinden om bijvoorbeeld hun exploitatiekosten van 30% naar 25% terug te brengen. Daarom is het belangrijk dat verzekeraars meedenken met hun klanten. Er wordt steeds meer gesproken over Value Based Healthcare. Waarden worden hier gedefinieerd als uitkomsten (PROMS en PREMS) gedeeld door de kosten. Elke aanbieder, niet alleen de verzekeringssector, moet ziekenhuizen helpen hun scores te verbeteren. Deze samenwerking zal goede partnerschappen tot stand brengen en ons verzekeren tegen heel wat zorgen."