...

Toen ongeveer een jaar geleden, op 23 maart 2020, premier Rutte in Nederland de zogeheten 'intelligente lockdown' middels een televisietoespraak aankondigde, besloot de Amsterdamse street artist FAKE een kunstwerk te maken om de zorgverleners een hart onder de riem te steken. FAKE's Super Nurse op het NDSM-plein, de artistieke hotspot van Amsterdam waar vroeger de Nederlandse Dok en Scheepbouw Maatschappij gevestigd was, veroverde snel de hele wereld tot en met het Langone Hospital in New York waar het kunstwerk op de muren geprojecteerd werd. FAKE bood het werk immers in open source aan via Instagram zodat Super Nurse duizenden keren gedownload werd en uitgroeide tot een wereldwijd symbool van de strijd tegen het coronavirus. Ook andere bekende street artists worldwide lieten zich inspireren door de pandemie die de mensheid in zijn greep had en wilden vooral een steuntje bieden aan de duizenden artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners die op de barrikade stonden om de strijd tegen het virus te leveren. Ook de wereldberoemde, doch onbekende kunstenaar Banksy deed zijn duit in het zakje. Op zijn werk dat te zien is in het Southampton General Hospital, staat een jongetje afgebeeld met in zijn hand een poppetje van een verpleegster. Het werk heet Game Changer. De achterliggende gedachte: het jongetje verkiest de verpleegster boven superhelden als Batman of Spiderman. Vanzelfsprekend zaten de Belgische street artists evenmin stil tijdens het voorbije jaar. Van Hasselt tot Oostende verschenen nieuwe werken op muren van ziekenhuizen of elders in de openbare ruimte met als thema: de strijd tegen het coronavirus. De Mechelse street artist Smates maakte ter gelegenheid van het Street Art Festival in de Limburgse hoofdplaats een enorme muurschildering op de gevel naast de spoedafdeling van het Jessa Ziekenhuis. Afgebeeld is een hand die een kind innig vasthoudt, als symbool voor het fysieke menselijke contact dat we zo al lang moeten missen. "Met dit beeld heb ik getracht de coronacrisis op een subtiele wijze af te beelden, zonder mondmasker", dixit Smates. Over naar Antwerpen, naar Deurne meer bepaald waar street artist Bird vlakbij de personeelsparking van het AZ Monica, waar zo ongeveer ieder personeelslid van het ziekenhuis haast dagelijks passeert, met spuitbussen het portret van een jonge aantrekkelijke verpleegster met mondmasker creëerde. "Ik wil niet alleen kleur in de buurt brengen, maar ook in de harten", verklaart kunstenaar. Grote internationale websites pikten de mural op en verspreiden de boodschap van Bird over de wereld. Ook in Oost-Vlaanderen lieten de street artists zich niet onbetuigd. Zo zag men in de streek van Ninove overal dieren opduiken met mondmaskers, getekend Myra. In Wetteren langs de Schelde vond kunstenaar CAZ een geschikte muur om een vrouwelijk gezicht met blonde haren en het onvermijdelijke mondmasker af te beelden. De muur kreeg de naam 'covid-wall'. "Dit beeld zal ons nog lang doen herinneren aan de nare periode die we nu meemaken", zegt CAZ. In dit overzicht kunnen we niet buiten Oostende, dé street art city van ons land met zijn jaarlijks festival The Crystal Ship. Bij een parking vlakbij het AZ Damiaan heeft de Brusselse artiest Eres een kleurrijke muurschildering aangebracht, waarop zorgverleners - artsen en verpleegkundigen - met gekruiste armen en stethoscoop op de borst vastberaden poseren. Hun hoofd ontbreekt, als wil de kunstenaar met deze enkele personages de hele personeelsbezetting van het ziekenhuis eren. Om de gekende redenen diende het Oostends street art festival dat telkens tienduizenden bezoekers trekt, in 2020 te worden afgelast, maar enkele kunstenaars waaronder Eres werden wel uitgenodigd om een muur te beschilderen. Met deze overweldigende muurschildering, 6 meter hoog en 14 meter lang, wil Eres "een eerbetoon brengen aan de zorgverleners in het ziekenhuis die zich in deze crisis onvermoeibaar blijven inzetten". Ons overzicht is niet-exhaustief. In alle steden van het land vind je op de muren getuigenissen van deze nare periode, beelden van wanhoop soms, beelden van hoop meestal. Rode draad in de thematiek van de kunstwerken zijn de zorgverleners die als helden worden geëerd. Maar ons applaus gaat ook naar de kunstenaars die in vele gevallen werkloos thuis zitten, maar met hun boodschap op de muren van onze steden ook wat kleur en hoop brengen in deze sombere tijden.