Een op de vijf 70-plussers komt in het ziekenhuis terecht door medicatieproblemen. Soms omdat ze zelf niet meer aan hun pillenkabinet uitgeraken, soms ook omdat pillen - en zeker in het geval van polymedicatie - een ander effect hebben dan op de bijsluiter vermeld staat. De Software Engine for the Assessment & Optimizaton of Drug and Non-Drug Therapy in Older Persons - kortweg: SENATOR - zou een oplossing moeten bieden. Prof. dr. Mirko Petrovic, geriater in het UZ Gent en onderzoeker bij SENATOR weet er alles van.
SENATOR is een Europees software-project dat volgend jaar afgerond moet zijn. "Alle Europese landen worstelen met dezelfde problemen", verduidelijkt prof. Petrovic. "We worden geconfronteerd met steeds meer oudere patiënten die vaak onder polymedicatie staan. Hun medicatielijst groeit alleen maar aan en wordt zelden teruggeschroefd." "Op zich is dat al moeilijk, maar we stellen bovendien vast dat de kwetsbare, oudere patiënt vaak anders gaat reageren op geneesmiddelen en andere bijwerkingen gaat vertonen dan beschreven in de bijsluiters na klinische studies die haast systematisch op gezonde en relatief jonge mensen zijn uitgevoerd. De guidelines die er bestaan zijn bovendien gestoeld op het innemen van geneesmiddelen voor één bepaalde pathologie. Maar bij ouderen hebben we te maken met comorbiditeit die met allerlei geneesmiddelen behandeld wordt. Er zijn gewoonweg geen guidelines voor mensen van oudere leeftijd onder polymedicatie."
"De vraag die we ons dan ook moeten stellen is: welke schade bezorgen we de patiënt door die polymedicatie toe te dienen? En niet zomaar polymedicatie, maar geneesmiddelen aan patiënten met multimorbiditeit, met een gewijzigde farmacodynamiek en vaak met een gebrekkige opvolging."
"Het SENATOR-project wil een aantal elementen samenbrengen: zo screent het de medicatielijst (waar alles op genoteerd staat, ook OTC en supplementen), de medische anamnese, de medische analyse, labowaarden, cognitief niveau en zelfredzaamheid."
SENATOR volgt het medicatiegebruik van 1.800 opgenomen 65-plussers gedurende 12 weken op. Dat gebeurt in zes gerenommeerde ziekenhuizen in Europa. Wetenschappers zullen in kaart brengen welke impact de software heeft op het aantal bijwerkingen, eventuele heropnames, levenskwaliteit en overleving. "Het UZ Gent is het enige Belgische ziekenhuis dat aan de studie deelneemt. Wij zullen zo'n 300-tal patiënten opvolgen", verduidelijkt prof. Petrovic.
"De SENATOR-software kan het voorschrijfgedrag van de artsen verbeteren en we hopen dat het zo een positieve impact heeft op het welzijn van de oudere patiënt", besluit prof. dr. Petrovic. "Maar eender welk programma we gebruiken, SENATOR zal wel helpen, maar het zal nooit het oordeel van een miltidisciplinair team kunnen vervangen. Dat moet vragen stellen en bij problemen verder zoeken."
Volgens prof. Petrovic zal de grote meerwaarde van het programma het gebruiksgemak zijn waardoor niet-geriaters hun voorschrijfgedrag veel meer op maat van de oudere patiënt zullen kunnen bijsturen. Prof. Petrovic staat helemaal achter het project, maar wil ook een waarschuwing de wereld insturen: "Er is nood aan opleiding bij jonge artsen... Ze moeten vooral hun hersens blijven gebruiken...."Désirée De Poot
SENATOR is een Europees software-project dat volgend jaar afgerond moet zijn. "Alle Europese landen worstelen met dezelfde problemen", verduidelijkt prof. Petrovic. "We worden geconfronteerd met steeds meer oudere patiënten die vaak onder polymedicatie staan. Hun medicatielijst groeit alleen maar aan en wordt zelden teruggeschroefd." "Op zich is dat al moeilijk, maar we stellen bovendien vast dat de kwetsbare, oudere patiënt vaak anders gaat reageren op geneesmiddelen en andere bijwerkingen gaat vertonen dan beschreven in de bijsluiters na klinische studies die haast systematisch op gezonde en relatief jonge mensen zijn uitgevoerd. De guidelines die er bestaan zijn bovendien gestoeld op het innemen van geneesmiddelen voor één bepaalde pathologie. Maar bij ouderen hebben we te maken met comorbiditeit die met allerlei geneesmiddelen behandeld wordt. Er zijn gewoonweg geen guidelines voor mensen van oudere leeftijd onder polymedicatie.""De vraag die we ons dan ook moeten stellen is: welke schade bezorgen we de patiënt door die polymedicatie toe te dienen? En niet zomaar polymedicatie, maar geneesmiddelen aan patiënten met multimorbiditeit, met een gewijzigde farmacodynamiek en vaak met een gebrekkige opvolging.""Het SENATOR-project wil een aantal elementen samenbrengen: zo screent het de medicatielijst (waar alles op genoteerd staat, ook OTC en supplementen), de medische anamnese, de medische analyse, labowaarden, cognitief niveau en zelfredzaamheid."SENATOR volgt het medicatiegebruik van 1.800 opgenomen 65-plussers gedurende 12 weken op. Dat gebeurt in zes gerenommeerde ziekenhuizen in Europa. Wetenschappers zullen in kaart brengen welke impact de software heeft op het aantal bijwerkingen, eventuele heropnames, levenskwaliteit en overleving. "Het UZ Gent is het enige Belgische ziekenhuis dat aan de studie deelneemt. Wij zullen zo'n 300-tal patiënten opvolgen", verduidelijkt prof. Petrovic."De SENATOR-software kan het voorschrijfgedrag van de artsen verbeteren en we hopen dat het zo een positieve impact heeft op het welzijn van de oudere patiënt", besluit prof. dr. Petrovic. "Maar eender welk programma we gebruiken, SENATOR zal wel helpen, maar het zal nooit het oordeel van een miltidisciplinair team kunnen vervangen. Dat moet vragen stellen en bij problemen verder zoeken."Volgens prof. Petrovic zal de grote meerwaarde van het programma het gebruiksgemak zijn waardoor niet-geriaters hun voorschrijfgedrag veel meer op maat van de oudere patiënt zullen kunnen bijsturen. Prof. Petrovic staat helemaal achter het project, maar wil ook een waarschuwing de wereld insturen: "Er is nood aan opleiding bij jonge artsen... Ze moeten vooral hun hersens blijven gebruiken...."Désirée De Poot