Vlaams regeerakkoord: voortbouwen en vereenvoudigen

Aftredend WVG-minister Jo Vandeurzen mag tevreden zijn. Zijn partijgenoot Wouter Beke (CD&V) neemt de fakkel over en kan verder bouwen aan de hervorming van de eerste lijn zoals die na de eerstelijnsconferentie werd opgezet.Dat wil niet zeggen dat N-VA en Open VLD geen kritische blik op het beleid hebben geworpen. In de passages over welzijn en gezondheid komen 'stroomlijnen' en 'vereenvoudigen' dikwijls aan de orde. De tien huidige bestuursentiteiten evolueren naar hooguit drie: twee verzelfstandigde interne agentschappen, één rond Opgroeien en één rond Zorg - naast het Departement WVG. Efficiëntiewinsten moeten terugstromen naar de burger en niet naar de instellingen, bepaalt het akkoord. Heel wat elementen uit het gevoerde beleid zijn aan evaluatie en bijsturing toe, wordt aangestipt.In een reactie op de tekst van het akkoord zegt Zorgnet-Icuro dat de beleidsopties erin 'hoopvol' stemmen. Maar het wijst ook meteen op de grootste zwakte van de tekst: over de middelen die de regering wil inzetten om al de goede voornemens ook waar te maken wordt eigenlijk niets gezegd.Het grootste lopende werkpunt bij de hervorming van de eerste lijn, is de installatie van de 60 Zorgraden op 1 juli 2020. De aantredende regering zal de aanwezigheid van de lokale besturen in deze Zorgraden versterken. Voor het gebruik van overheidsmiddelen is instemming van deze besturen nodig. Tegen 1 juli 2021 moeten ook de afbakening van de regionale zorgzones rond zijn, en de taakomschrijving van de regionale zorgplatformen. De LOGO's, Vlaamse netwerken GGZ, expertisecentra dementie en palliatieve netwerken zullen tegen begin 2022 moeten opgaan in deze nieuwe structuren. De geografie van de ELZ en regionale zorgzones wordt richtinggevend voor andere regionale overlegstructuren. De beheersovereenkomst met Vivel (Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn) moet gebouwd zijn rond concrete doelstellingen.Ook de hervorming van het ziekenhuislandschap in netwerken wordt voortgezet. De gemaakte afspraken rond de financiering van de ziekenhuisinfrastructuur worden gehonoreerd - nieuwe investeringsprojecten worden afgetoetst aan de zorgstrategische planning. Bij het niet-dringend patiëntentransport wil de regering voor tariefzekerheid zorgen. De Vlaamse regering zal een onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de personeelsnormering in ziekenhuizen. Er wordt ingezet op "alternatieve tussenvormen van geïntegreerde zorg" - Vlaanderen zal de federale overheid vragen om de juiste financiële incentives. Vlaanderen wil met de federale overheid bilaterale akkoorden kunnen afsluiten, waarbij niet noodzakelijk de andere gemeenschappen moeten betrokken zijn.Het Kwaliteitsdecreet wordt geactualiseerd. Het Vlaams Instituut voor Kwaliteitszorg moet met (nieuwe) indicatoren de zorgkwaliteit meetbaar maken - de publieke rapportering wordt verder ontwikkeld. Er wordt met een kritische blik gekeken naar de ziekenhuisaccreditering. Er is sprake van een "versterkte Zorginspectie" - meer concreet moet de dienst meer financiële expertise krijgen zodat ze de correcte besteding van financiële middelen kan controleren. (Maar dan gaat het met name over de woonzorgcentra.)Een herziening van het Preventiedecreet staat ook op het menu. Het regeerakkoord bevat stoere verklaringen over preventie. Er is sprake van "efficiënte inzet van de verhoogde middelen". De 'gezonde keuze' moet ook de eenvoudigste worden. Gedragswetenschappen kunnen de beleidsmakers een leidraad bieden, zoals bij het aanwenden van ' nudging'. Coaching-pro-gramma's moeten de opmars van diabetes en obesitas stop helpen zetten. De Vlaamse regering maakt werk van een 'Generatie Rookvrij'. Een goede mondhygiëne wordt de nieuwe gezond-heidsdoelstelling. Vroegopsporing en vaccinatie houden het oog op nieuwe ontwikkelingen, en de strijd wordt aangebonden tegen fake news.De geestelijke gezondheidszorg komt uitgebreid aan bod. Ook in het preventiebeleid - met een 'health in all policies'. Er is zelfs sprake van de "introductie van stressbeheersing vanaf de kleuterklas". Het lopende Actieplan Suïcidepreventie' wordt meteen onder de loep genomen met het oog op het uitwerken van een derde actieplan met 'Zero Suicide' als nieuwe doelstelling. Het in kaart brengen van het aanbod in de geestelijke gezondheidszorg brengt misschien nog overtollige structuren aan het licht. De nieuwe regering zal een oog houden op de wachtlijsten in de Centra Geestelijke Gezondheidszorg binnen een bredere rationalisatie en regionale 'alignering'. De Vlaamse regering zal aandringen bij de federale om terugbetaling van de eerstelijnspsycholoog uit te breiden naar jongeren en naar ouderen - voor de Vlaamse regering blijft de huisarts het eerste aanspreekpunt.Vroegtijdige zorgplanning, palliatieve zorg en euthanasie krijgen bijzondere aandacht bij het kwaliteitsbeleid in de woonzorgcentra en in ziekenhuizen. Waar we in het regeerakkoord tevergeefs naar zochten, zijn de verdere plannen van de regering omtrent de praktijkondersteuning: wat komt er na de Impulseo-premies? Het regeerakkoord vraagt wel aandacht voor de zorgverlener en de specifieke behoeften van de vrije beroepen.